Tradycje obchodzenia Bożego Narodzenia i Nowego Roku na Ukrainie

Boże Narodzenie i Nowy Rok to główne święta zimowe na Ukrainie, z którymi wiąże się wiele starożytnych tradycji i zwyczajów. Większość z nich nie zachowała się do dziś, a te, które nadal są przestrzegane, mają swoją specyfikę w różnych regionach kraju. Na Zakarpaciu, gdzie występuje wiele różnych grup etnograficznych, są one najbardziej kolorowe i różnorodne. Aby zobaczyć je na własne oczy, warto przyjechać do Karpackiego Kompleksu Turystycznego na świętowanie Bożego Narodzenia 25 grudnia i Nowego RokuJezioro Vita„.

Historia obchodów Bożego Narodzenia na Ukrainie

Boże Narodzenie na terenach współczesnej Ukrainy zaczęto obchodzić w 988 roku, po ochrzczeniu Rusi Kijowskiej przez Włodzimierza Wielkiego. Główną religią poprzedzającą chrześcijaństwo było pogaństwo. Stąd tak duża liczba tradycji, które nie tyle są związane z kościołem, ile ze czcią natury i żniwami.
Do połowy 2023 roku obchody Bożego Narodzenia na Ukrainie odbywały się 7 stycznia według starego kalendarza juliańskiego. Po tym, jak Rada Najwyższa zmieniła latem art. 73 Kodeksu pracy Ukrainy, a Cerkiew Prawosławna Ukrainy (OCU) zgodziła się na zmianę daty, oficjalnie obchodzony jest on 25 grudnia według kalendarza gregoriańskiego. Zmiana daty nie wpływa jednak na istotę jednego z największych świąt chrześcijańskich.
W tym dniu wierzący upamiętniają narodziny Syna Bożego – Jezusa Chrystusa, który przyszedł na ziemię dla zbawienia ludzi. Według tradycji ewangelickich narodził się z Maryi w Betlejem. Narodziny Syna Bożego zostały przepowiedziane przez Gwiazdę Betlejemską. Wskazywała drogę wszystkim, którzy chcieli przyjść i pokłonić się długo oczekiwanemu Mesjaszowi i Zbawicielowi spod grzesznego jarzma. Stąd tradycja wykorzystywania gwiazdy jako dekoracji świąt Bożego Narodzenia.

Tradycje obchodzenia Bożego Narodzenia na Ukrainie

Wierzący poważnie traktują kalendarz kościelny i przestrzegają jego tradycji. Nawet jeśli ktoś nie chodzi do kościoła w każdą niedzielę, wielu nadal obchodzi Boże Narodzenie. Każdy z wyprzedzeniem przygotowuje się do wakacji – sprząta dom, gotuje pyszne posiłki i kupuje prezenty dla bliskich. Tradycje obchodów przekazywane są z pokolenia na pokolenie i oto te, które są kultywowane do dziś.

Filip jest szybki

Od 15 listopada do 24 grudnia wierzący przestrzegają postu, aby poświęcić więcej czasu sprawom duchowym niż ziemskim. W tym okresie spożywa się wyłącznie chleb, zboża, rośliny strączkowe, warzywa, owoce, jagody, grzyby i częściowo ryby – produkty, które nie są zakazane przez Kościół.
Przez 40 dni przed Bożym Narodzeniem nie jedzą:
• mięso, produkty mleczne i jaja;
• olej roślinny we wszystkie dni z wyjątkiem poniedziałku, środy i piątku;
• łowienie ryb od poniedziałku do piątku, w weekendy można łowić ryby.
Post nie jest konieczny, aby powstrzymać się od niektórych pokarmów, ale aby ograniczyć pragnienia ciała, pozbyć się nieczystych myśli i pokutować przed Bogiem w modlitwie. Ostatnim dniem postu Filipa jest Wigilia Bożego Narodzenia.

12 dań postnych w wigilię Bożego Narodzenia

24 grudnia na kolację podaje się 12 dań ku pamięci 12 apostołów. W eseju „Zwyczaje naszego ludu” ukraińskiej etnografki i folklorystki Oleksy Woropai czytamy, że gospodynie domowe w dawnych czasach stawiały na stole:
• pszenica kutyu;
• Uzwar;
• gotowany groszek;
• kapusta zasmażana;
• grzyby leśne;
• ziemniaki;
• kasza gryczana gotowana na mleku konopnym;
• fasolki;
• Wareniki;
• ryba;
• gołąbki z kaszą jaglaną;
• ciastka makowe.
Nowoczesne menu wigilijne nie różni się zbytnio od tej listy. Na przykład na Zakarpaciu gości nadal częstuje się kluskami, gołąbkami, fasolką z kapustą, knedlami i kutją, którą doprawia się rodzynkami, orzechami, makiem i miodem. Zasiadają do stołu w Wigilię, gdy na niebie wzejdzie pierwsza gwiazda.

Dziadek w Wigilię

Zwyczajowo wkłada się do domu snop żyta, pszenicy lub owsa. Symbolizuje ducha żniw i w czasach starożytnych był uważany za ważny amulet. Pozostawiono go w domu aż do Trzech Króli, a na początku wiosny spalono, aby wydał obfity plon. Kościół nie zabrania umieszczania w domu dziadka na Boże Narodzenie, choć zwyczaj ten powstał jeszcze przed erą chrześcijańską. Obecnie służy jako domowy amulet. Możesz zrobić to sam lub zamówić u ręcznie robionych mistrzów.

Kolędy

Po modlitwie, skosztowaniu wszystkich potraw Wieczerzy Pańskiej i dokonaniu szeregu czynności rytualnych, aby chleb wydał owoce, a kury latały, dzieci i młodzież mogły udać się na kolędowanie. Obecnie ta starożytna tradycja nazywa się szopką betlejemską, co bardziej przypomina przedstawienie teatralne. Każdy uczestnik ma na sobie strój i odgrywa jedną z ról:
• gwiazdy;
• dzwonnik;
• anioły;
• pasterze;
• żołnierze;
• kolędnicy;
• Dziadek;
• babcia;
• Koza;
• król Herod;
• śmierć;
• kłopoty;
• itp.
Uczestnicy szopki chodzą od domu do domu, aby ogłosić narodziny Syna Bożego. Przygotowują wcześniej spektakl, uczą się wierszy i piosenek, szyją i ozdabiają kostiumy. Mogą wejść do domu lub przebywać na podwórku na świeżym powietrzu. Właściciele, do których domu przybyła szopka, ofiarowują upominki i pieniądze. Większość zebranych środków przeznaczana jest następnie na potrzeby kościoła lub gminy.

Tradycje obchodzenia Nowego Roku na Ukrainie

Do 1918 roku Nowy Rok obchodzono od 13 do 14 stycznia, a następnie od 31 grudnia do 1 stycznia. W tym dniu nie ma tak wielu starożytnych tradycji, jak w Boże Narodzenie. Do dziś zachował się zwyczaj witania mijającego roku życzliwym słowem. Ale po 1918 r. Dawanie i siew noworoczny odbywa się w taki sam sposób, jak za dawnych czasów - 13 i 14 stycznia, czyli w Stary Nowy Rok.

Choinka jest symbolem świąt noworocznych

Tradycja dekorowania choinki wywodzi się ze średniowiecznych Niemiec, ale masowo rozprzestrzeniła się wśród Ukraińców w czasach sowieckich. Następnie choinki stały się obowiązkowe dla wszystkich organizacji publicznych, wcześniej mogli sobie na nie pozwolić tylko panowie i zamożne rodziny.

Pomyśleć życzenie

Na Nowy Rok ludzie piszą swoje życzenia na kartce papieru. Niektórzy trzymają to, dopóki się nie spełni. Inni wręcz przeciwnie, od razu palą papier, wrzucają popiół do kieliszka szampana i piją go do ostatniego odliczania przed Nowym Rokiem.

Zrób prezenty

Wiele osób daje prezenty na święta Nowego Roku i wymyśla różne pomysły na obchody Nowego Roku - wycieczki i wakacje w kurortach. Ukraińcy lubią przyjeżdżać Boże Narodzenie w Karpatach — okolica z niesamowitymi widokami, gdzie można pojeździć na nartach i zadbać o zdrowie. Jeśli wybierasz się do regionu, w którym szanuje się starożytne tradycje, przyjedź do kompleksu turystycznego „Jezioro Vita” i przekonaj się, jak naprawdę wyglądają święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok na Zakarpaciu.